112 Acil Yardım 110 İtfaiye 156 Jandarma 155 Polis 154 Trafik 114 Zehir Danışma
GENEL BİLGİLER
İlk Yardım:
Herhangi bir kaza yada yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini önlemek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.
İlk Yardımcı:
İlk yardımın tanımında belirtilen amaç doğrultusunda, hasta ya da yaralıya tıbbi araç-gereç aranmaksızın mevcut araç-gereçlerle, sağlık ekibi gelinceye kadar, ilaçsız uygulamaları yapan, en az Temel İlk Yardım Eğitimine katılıp “ilkyardımcı sertifikası” almış kişidir.
İlk Yardımın Öncelikli Amaçları
• Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak,
• Hasta ya da yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek,
• İyileştirmeyi kolaylaştırmak..
İlk Yardım Temel Uygulamaları: İlk yardımda temel uygulamalar, Koruma, Bildirme ve Kurtarma (KBK) olarak üçe ayrılmaktadır.
Koruma: Olay yerinde olası tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır.
- Olay trafik kazası ise;
• Kazaya uğrayan araç mümkünse güvenli bir alana alınmalıdır.
• Olay yeri görünebilir biçimde işaretlenmelidir.
• Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır.
• Kazaya uğrayan aracın kontak anahtarı kapatılmalıdır.
• Arcın yakınında sigara içilmemeli ve içilmesine izin verilmemelidir. - Olay yerinde gaz varlığı söz konusu ise, patlama ve zehirlenmelerin önlenmesi için;
• Gaz tüpünün vanası kapatılmalı, ortam havalandırılmalıdır.
• Kıvılcım oluşturacak ışıklandırma ya da çağrı araçlarının kullanımına izin verilmemelidir. - Her türlü olayda;
• Öncelikle olay yeri güvenliği sağlanmalıdır.
• Olay yeri güvenliği sağlanabiliniyor ise, hasta ya da yaralılar kesinlikle yerlerinden kımıldatılmamalıdır.
• Hasta ya da yaralılar yaşam bulguları yönünden değerlendirilmelidir.
• Bilinç kaybı olanlar ile solunum, dolaşım, kanama vb. problemi olan hasta ya da yaralılar belirlenerek, öncelikle müdahale edilmelidir • - Kanamalı durumlarda Hepatit B, C, ve HIV/AIDS gibi hastalıklara karşı korunmak için müdahaleden önce mutlaka eldiven giyilmelidir.
- Bildirme:Herhangi bir kaza ya da ani bir hastalık durumunda, tıbbi yardım için en hızlı şekilde 112 aranarak haber verilmesidir.Duruma göre itfaiye (110), zehir danışma merkezi (114), emniyet güçleri (Polis-155 / Jandarma-156) de aranabilir.
Tıbbi yardım için 112 arandığında; kesin yer ve adres, olayın tanımı, hasta ya da yaralı sayısı, durumları, arayan kişi, hangi numaradan aradığı, nasıl bir yardım alındığı ya da olay yerindeki olanaklar açıklanmalıdır. - [reklam 1]
- Kurtarma: Olay yerinde hasta yaralılara müdahale; hızlı ancak sakin ve bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Hasta ya da yaralının durumunun değerlendirilmesine bağlı olarak ilk yardım yapılmalıdır. Eğer ilk yardım bilinmiyorsa asla hasta ya da yaralıya dokunulmamalı ve yaralı kımıldatılmamalıdır.
İlk yardımcının müdahalede yapması gerekenler
• Hasta ya da yaralının durumunu değerlendirmek (bilinç ve solunum ),
• Hasta ya da yaralının korku ve endişelerini gidermek,
• Hasta ya da yaralıya müdahalede yardımcı olacak kişileri organize etmek,
• Hasta ya da yaralının durumunun ağırlaşmasını engellemek için gerekli müdahalede bulunmak,
• Kanama, kırık, çıkık ve burkulma vb. durumlarda yerinde müdahale etmek.
• Hasta ya da yaralının yarasını görmesine izin vermemek,
• Hasta ya da yaralıları hareket ettirmeden müdahalede bulunmak,
• Hasta ya da yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkini sağlamak ( 112 ),
• Olay yeri güvenliği açısından herhangi bir tehlike yok ise, hasta ya da yaralıyı kesinlikle yerinden kımıldatmamak.
SOLUNUM YOLU TIKANIKLARINDA İLK YARDIM
Solunum yolunun, solunumu gerçekleştirmesi için gerekli havanın geçmesine engel olacak şekilde tıkanmasıdır. İki türlü tıkanma vardır:
Kısmi tıkanma: Az da olsa, bir miktar hava geçişinin olduğu duruma kısmi tıkanma denir.
• Kısmi tıkanma durumunda; kişi öksürür, nefes alabilir, konuşabilir.
İlk yardım olarak, kişiye dokunulmaz ve öksürmeye teşvik edilir. Tam tıkanma:Hava girişinin tamamen engellendiği duruma tam tıkanmadenir.
• Tam tıkanma durumunda; kişi nefes alamaz, acı çeker gibi ellerini boynuna götürür, konuşamaz, rengi morarmıştır. İlk yardım olarak, Heimlich Manevrası yapılır.
Yetişkin ve Çocuklarda Heimlich Manevrası;
• Hasta ayakta ya da oturur pozisyonda olabilir.
• Bilinci kontrol edilir.
• Sırtına iki kürek kemiği arasına 5-7 kez vurulur.
• Cismin çıkıp – çıkmadığı ağız içerisinden kontrol edilir.
• Çıkmadıysa, arkadan sarılarak gövdesi kavranır.
• Bir el yumruk yapılarak, başparmak çıkıntısı midenin üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde yerleştirilir. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır.
• Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır.
• Bu hareket 5-7 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanılır.
BİLİNÇ BOZUKLUKLARINDA İLK YARDIM
Bayılmalarda ilk yardım
• Etraftaki meraklılar uzaklaştırılır
• Hasta ya da yaralı sırt üstü yatırılır ve ayakları 30 cm yukarı kaldırılır (Şok pozisyonu).
• Solunum yolu açıklığı kontrol edilir ve korunur
• Sıkan giysiler gevşetilir
• Kusma varsa yan pozisyonda tutulur
Bilincin kapalı olması durumunda ilk yardım
• Olay yeri güvenliği sağlanır
• Solunum yolu açıklığı sağlanır
• Hasta ya da yaralının solunumu değerlendirilir
• Koma pozisyonu verilir
• Tıbbi yardım istenir (112)
• Sağlık ekipleri gelene kadar hasta ya da yaralının her 2-3 dk bir solunumu kontrol edilir.
Şok durumunda ilk yardım
• Hasta ya da yaralının endişe ve korkuları giderilir.
• Mümkün olduğunca temiz hava soluması sağlanır.
• Hava yolunun açıklığı sağlanır.
• Kanama varsa hemen durdurulur.
• Şok pozisyonu verilir.
• Hasta ya da yaralı sıcak tutulur.
• Gereksiz yere hasta ya da yaralı hareket ettirilmez.
• Tıbbi yardım istenir (112)
KANAMALARDA İLK YARDIM
Damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar dışına ( vücut içine ya da dışına ) akmasına kanama denir.
Dış kanamalarda ilk yardım
Amaç: Kanamayı kısa zamanda kontrol altına almak ve yarayı temiz tutmaktır!
• Yara üzerine temiz bir bez parçası ya da gazlı bezle direkt baskı uygulanır,
• Kanama durmazsa; birinci bezi kaldırmadan ikinci bir bez konarak basınç arttırılır,
• Gerekirse bandaj ile sarılarak kanlanmış bezler kaldırılmadan basınç artırılarak sürdürülür,
• Kanayan bölgeye en yakın basınç noktasına bası uygulanır,
• Kanama kol ya da bacaklardaysa ve kırık şüphesi yoksa, kanama bölgesini kalp hizasından yukarıda tutulur,
• Şok pozisyonu verilir,
• Sık sık yaşam bulguları kontrol edilir ( 2-3 dk. arayla ).
İç kanmalarda ilk yardım
• Hasta ya da yaralının bilinci ve solunumu değerlendirilir.
• Hasta ya da yaralı sırt üstü yatırılarak üzeri örtülür ve ayakları 30 cm. kaldırılır ( şok pozisyonu)
• Asla ağızdan yiyecek içecek VERİLMEZ.
• Kapalı kırık varsa, kan damarlarının yaralanmasını önlemek ve bir iç kanamaya sebep olmamak için hasta ya da yaralının hareketsiz kalması sağlanır.
• Hasta ya da yaralının yaşamsal değişimleri izlenir.
• Tıbbi yardım istenir (112)
Burun kanamasında ilk yardım
• Öncelikle sakin olunmalıdır.
• Hemen hasta ya da yaralının başı öne doğru eğilir.
• Hasta ya da yaralının mümkünse oturması sağlanır.
• Hasta ya da yaralının burun kanatları iki parmakla sıkıştırılır.
• Bu işleme yaklaşık 5 dk kadar devam edilir.
• Kanamanın durmaması halinde hasta ya da yaralının en yakın sağlık kuruluşuna götürülmesi sağlanır.
Kulak kanamasında ilk yardım
Kanama hafifse:
• Temiz bir bezle temizlenir.
Kanama ciddi ise;
• Kulak tıkanmadan gazlı bezle kapatılır.
• Hasta ya da yaralının hareketsiz olarak, kanayan kulak üzerine yan yatması sağlanır.
• Tıbbi yardım istenir (112)
Henüz yorum yapılmamış.